Λογοθεραπεία
Ο λογοθεραπευτής, λογοπαθολόγος ή λογοπεδικός ασχολείται με την πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και επιστημονική έρευνα των δυσκολιών στην επικοινωνία.
Δηλαδή με την ανάπτυξη των προϋποθέσεων για επικοινωνία (συγκέντρωση, κίνητρα για επικοινωνία, κατανόηση του μηχανισμού επικοινωνίας) τη μη-λεκτική επικοινωνία, το λόγο, τα συστήματα εναλλακτικής και επαυξητικής επικοινωνίας, την ομιλία και τη φωνή.
Ρόλος του λογοθεραπευτή είναι, επίσης, η συμβουλευτική γονέων, δασκάλων και η συνεργασία με άλλους επιστήμονες κατά περίπτωση (ακοολόγο, Ω.Ρ.Λ., παιδίατρο, νευρολόγο, ψυχολόγο, ψυχίατρο, παιδοψυχίατρο, εργοθεραπευτή, φυσιοθεραπευτή, ορθοδοντικό, δάσκαλο ή ειδικό παιδαγωγό κ.τ.λ.).
Η λογοθεραπευτική παρέμβαση έχει σαν στόχο να οδηγήσει το παιδί στο μέγιστο επίπεδο επικοινωνίας στο οικογενειακό, σχολικό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον ώστε να μπορεί να ζει αυτόνομα.
Δεύτερος στόχος είναι να επιτρέψει στο παιδί να αναπτυχθεί χωρίς καμιά από τις αρνητικές κοινωνικές ή συναισθηματικές επιπτώσεις που επιφέρει κάθε δυσκολία επικοινωνίας.
Τέλος, πρέπει να αναφέρουμε ότι καθώς οι σχολικές απαιτήσεις γίνονται μεγαλύτερες και η σχολική επιτυχία απαραίτητη προϋπόθεση, το παιδί πρέπει πριν μπει στο Δημοτικό Σχολείο να μην έχει προβλήματα Ομιλίας και Λόγου τα οποία θα δυσκολέψουν την εκμάθηση ανάγνωσης και γραφής.
Διαταραχές που απαιτούν λογοθεραπευτική παρέμβαση σε Παιδιά
- Διαταραχές Άρθρωσης
- Φωνολογικές Διαταραχές
- Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία - Απραξία σε παιδιά
- Τραυλισμός
- Ειδική γλωσσική διαταραχή (SLI)
- Διαταραχές ακουστικής επεξεργασίας, λόγου, ομιλίας και φωνής λόγω διαταραχών ακοής, ελλείμματος ακοής ή κατόπιν τοποθέτησης κοχλιακού εμφυτεύματος
- Καθυστέρηση του λόγου και της ομιλίας
- Καθυστέρηση λόγου και ομιλίας λόγω Νοητικής Υστέρησης (σύνδρομο Down κ.α.)
- Διαταραχές λόγου, ομιλίας, φωνής σε παιδιά με Εγκεφαλική Πάρεση και άλλες νευρογενείς διαταραχές
- Επίκτητες Διαταραχές επικοινωνίας σε παιδιά με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και εγκεφαλικά νεοπλάσματα
- Διαταραχές επικοινωνίας σε παιδιά με κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες (σχιστίες χείλους ή/και υπερώας)
- Διαταραχές επικοινωνίας σε παιδιά με Αυτισμό-Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή
- Διαταραχές λόγου λόγω περιβαλλοντικής στέρησης
- Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες
- Διαταραχές φωνής
- Δυσφαγία-Διαταραχές Κατάποσης
Πρώιμη Λογοθεραπευτική Παρέμβαση
Είναι καίριας σημασίας να γίνεται πρώιμη λογοθεραπευτική διάγνωση και παρέμβαση για όλες τις διαταραχές. Όλες οι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο νωρίς ξεκινάει η θεραπεία, τόσο πιο γρήγορη είναι η βραχυπρόθεσμη εξέλιξη και τόσο πιο μόνιμα είναι τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Καθώς οι παρεμβάσεις σε μικρές ηλικίες , στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στο παιχνίδι, η μάθηση και η γενίκευση δείχνει να είναι ευκολότερη. Είναι πολύ σημαντικό να αντιμετωπίζονται οι δυσκολίες επικοινωνίας όσο το δυνατό νωρίτερα, προτού αναπτυχθούν σύνοδες διαταραχές (συναισθηματικές, κοινωνικές, μαθησιακές). Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν κρίσιμες περίοδοι στη ζωή κάθε παιδιού όπου ορισμένα ερεθίσματα έχουν τα μέγιστα αποτελέσματα για τη γλωσσική ανάπτυξη από ό,τι έχουν σε άλλες περιόδους της ζωής. Η κρίσιμη γλωσσική περίοδος διαρκεί περίπου μέχρι το πέμπτο έτος. Αυτό μας αποδεικνύει τη σημασία της πρώιμης παρέμβασης κατά την κρίσιμη γλωσσική περίοδο και τη μικρή ηλικία ενός οργανισμού που είναι πιο εύπλαστος και πιο γρήγορα παίρνει τα ερεθίσματα από το περιβάλλον έχοντας μεγαλύτερη πλαστικότητα ο εγκέφαλος του.
Η Λογοθεραπευτική Αξιολόγηση σε μια Σχολική Μονάδα ξεκινάει μετά από αίτημα των ΕΔΕΑΥ ή του ΚΕΔΔΥ Ημαθίας.
Στη συνέχεια γίνεται αξιολόγηση των δεξιοτήτων επικοινωνίας, κατόπιν προσδιορισμός λογοθεραπευτικών στόχων, διδακτικών στρατηγικών και τελικά διδασκαλία των δεξιοτήτων επικοινωνίας.
Για κάθε μαθητή σχεδιάζεται Ατομικό Λογοθεραπευτικό Πρόγραμμα ανάλογα με τη φύση των δυσκολιών του, την ηλικία και το γνωστικό - νοητικό του επίπεδο.
Λογοθεραπευτικά Εργαλεία:
Δομημένη Διδασκαλία - Μέθοδος TEACCH, Τεχνικές Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης, Σύστημα Ανταλλαγής Εικόνων (PECS), Κοινωνικές Ιστορίες, Τεχνικές Μυολειτουργικής Θεραπείας που αφορούν στα όργανα της ομιλίας, χρήση Στυλεών Δόνησης Z-Viber και z-Grabber, τεχνική των Comic Strip Conversations.
Ανάλογα με το επίπεδο του μαθητή και τη φύση της δεξιότητας επιλέγεται η κατάλληλη μέθοδος ή συνδυασμός των παραπάνω μεθόδων.
Πολύ σημαντική δυνατότητα που δίνεται στο πλαίσιο των σχολείων είναι η δημιουργία θεραπευτικών ομάδων παιδιών με κοινές δυσκολίες. Παιδιά με δυσκολίες επικοινωνίας σε καταστάσεις αυξημένων κοινωνικών απαιτήσεων έχουν την ευκαιρία να αλληλεπιδράσουν πρώτα μεταξύ τους σε ελεγχόμενο περιβάλλον και να αποκτήσουν δεξιότητες που θα εφαρμόσουν σε πλαίσια εκτός του σχολείου στην πόλη της Νάουσας. Παιδιά με δυσκολίες στην έναρξη της ομιλίας έχουν την ευκαιρία να μάθουν την εναλλαγή σειράς στην επικοινωνία αλληλεπιδρώντας καταρχήν μέσα από το μη - λεκτικό παιχνίδι και κατόπιν μιμούμενος ο ένας τον άλλο την εναλλαγή στην ομιλία.
Για την αποτελεσματικότητα κάθε προγράμματος καίριας σημασίας είναι η ιεράρχηση στόχων με μοναδικό γνώμονα την απόκτηση δεξιοτήτων και ικανοτήτων που να βελτιώνουν το βιοτικό επίπεδο του παιδιού και να γεμίζουν τη ζωή του με χαρά και ευτυχία.